Chỉ số nóng bức và cách sử dụng điều hòa hợp lý

Chỉ số nóng bức hay chỉ số nóng nực (viết tắt: HI, từ tiếng Anh Heat Index hay Humidex) là một chỉ số kết hợp nhiệt độ và độ ẩm tương đối của không khí trong các khu vực bóng râm để ấn định nhiệt độ tương đương theo cảm nhận của con người, về mức độ nóng bức mà người ta cảm nhận nếu như độ ẩm có giá trị khác trong bóng râm. Kết quả này còn được biết đến như là "nhiệt độ không khí theo cảm nhận", "nhiệt độ biểu kiến", "cảm nhận thật" hay "như cảm nhận". Chẳng hạn khi nhiệt độ là 32°C với độ ẩm tương đối 70% thì theo tổ chức môi trường Canada chỉ số nóng bức là 45 (Mỗi tổ chức hoặc quốc gia có thể có các tính chỉ số nóng bức khác nhau).

Cơ thể con người nói chung tự làm mát bằng sự ra mồ hôi. Nhiệt được loại bỏ khỏi cơ thể bằng cách bay hơi mồ hôi. Tuy nhiên, nếu độ ẩm tương đối là cao thì nó sẽ làm giảm tốc độ bay hơi này. Điều này làm giảm tốc độ loại bỏ nhiệt từ cơ thể, vì thế mà tạo ra cảm giác nóng bức. Tác động này mang tính chủ quan, với các cá nhân khác nhau có cảm nhận sự nóng bức khác biệt vì nhiều lý do khác nhau (như khác biệt về hình dáng cơ thể, khác biệt về trao đổi chất, khác biệt trong sự thủy hóa, thai nghén, mãn kinh, các tác động của thuốc và/hoặc ngừng dùng thuốc); sự xác định nó từng dựa vào các mô tả chủ quan về mức độ nóng bức mà chủ thể cảm nhận đối với một mức nhiệt độ và một mức độ ẩm nhất định. Điều này dẫn đến một chỉ số nóng bức liên kết một tổ hợp nhiệt độ và độ ẩm này với một tổ hợp nhiệt độ và độ ẩm khác.

Do chỉ số nóng bức dựa vào nhiệt độ trong bóng râm, trong khi con người thường di chuyển qua các khu vực có nắng nên chỉ số nóng bức có thể đưa ra một nhiệt độ thấp hơn khá nhiều so với các điều kiện thực tế đối với các hoạt động ngoài trời điển hình. Bên cạnh đó, đối với những người đang hoạt động, lao động hay tập luyện vào thời gian đó thì chỉ số nóng bức có thể đưa ra một nhiệt độ thấp hơn so với các điều kiện cảm nhận. Chẳng hạn, với nhiệt độ là 28°C và độ ẩm tương đối 60% thì chỉ số nóng bức chỉ là 35, nhưng nếu di chuyển qua khu vực với nhiệt độ 39°C và độ ẩm tương đối vẫn là 60% thì chỉ số nóng bức tại đó lại là trên 57, biểu thị sự ngột ngạt và oi ả lớn hơn. Nếu hoạt động tích cực hoặc không đội mũ nón tại các khu vực nắng thì các điều kiện cảm nhận là nóng bức hơn. Vì thế, chỉ số nóng bức có thể thấp tới mức phi thực tế, trừ khi nghỉ ngơi (không hoạt động) trong các khu vực nhiều bóng râm.

Việc sử dụng điều hòa như thế nào cho giảm chi phí tiền điện, giảm hỏng hóc cũng như đem lại cảm giác thoải mái hợp lý hãy tham khảo:

Một số nghiên cứu cho thấy nếu cứ điều chỉnh cài đặt nhiệt độ của điều hòa tăng 1 độ thì điện tiêu thụ sẽ giảm 10%. Tại Nhật Bản nhiều văn phòng quy định cài đặt nhiệt độ điều hòa thích hợp từ 27 - 28 độ C. Còn ở Việt Nam, nhiệt độ phù hợp được khuyên dùng là 26 - 27 độ C do vị trí địa lý có sự khác biệt.